Monday, June 18, 2007

Experience in Japan (1)

ႏိုင္ငံျခားေရာက္ အေေတြ႕အၾကံဳေလးေတြ

ကၽြန္မ ရဲ႕ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာေနထိုင္ဖူးတဲ့ အေတြ႕ၾကံဳေးလးေတြကို ေရးထားတာျဖစ္ျပီး စာေရးေကာင္းသူ မဟုတ္ေတာ့ အစီအစဥ္မက် ဟိုေရာကဒီေရာက္ျဖစ္ေနရင္ သည္းခံေပးပါလို႕။

ပထမဦးဆံုးေျပာခ်င္တာက ကၽြန္မအခုေရာက္ေနတဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးမ်ား အေၾကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးမ်ားအေၾကာင္းဆိုလို႔ ကၽြန္မအားလံုးကို သိနားလည္လို႔ ေလ့လာေကာက္ခ်က္ခ်ျပီး ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဂ်ပန္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးကိုလည္း မေရာက္ဖူးပါဘူး။ ဂ်ပန္စကားလည္း မတတ္ဘူးလို႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ထမင္းစားေရေသာက္ ႏွဳတ္ဆက္တတ္ရံု သိတာမို႔ မတတ္ဘူးလို႔ေျပာတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မသိအမွ် ဂ်ပန္လူမ်ိဳးအေၾကာင္းဆိုတာ ကၽြန္မၾကံဳေတြ႕ ခဲ့တဲ့အေတြ႕ၾကံဳေလးေတြ ေပၚမွာပဲအေခ်ခံျပီး ေကာက္ခ်က္ခ်တာျဖစ္ပါတယ္။
ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြဟာစည္းကမ္းရွိၾကပါတယ္။ ဒါကိုလူတိုင္းသိျပီးသားပါ။ ကၽြန္မက ဘယ္လုိေနရာမ်ိိဳးေတြမွာစည္းကမ္းရွိလဲဆိုတာ နဲနဲေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
ဂ်ပန္ေတြဟာ အရာရာအားလံုးကိုအစီအစဥ္တက် ( Well planned) ျပဳလုပ္တတ္ပါတယ္။ ဥပမာ ခရီးစဥ္တခုစီစဥ္တာမ်ိဳး၊ meeting အစီအစဥ္၊ ေက်ာင္းသားေတြအခ်င္းခ်င္းရင္းႏွီးေစေအာင္မိတ္ဆံုစားပြဲ….စတဲ့ အေရးကိစöေတြမွာေတာင္ ေသေသခ်ာခ်ာအစီအစဥ္ဆြဲဲျပီး ျပဳလုပ္ တတ္ၾကပါတယ္။ စခ်ိန္၊ ဆံုးခိ်န္၊ နားခ်ိန္၊ အေၾကြးအေမြးပါမပါ၊ ပိုက္ဆံကုန္က်စရိတ္၊ သူတို႔က်ခံမည့္စားရိတ္၊ ကိုယ္တိုင္ က်ခံရမည့္စားရိတ္ …စတာေတြတခါတည္းေဖၚျပေပးပါတယ္။ ေလ့လာေရးခရီးေတြဆိုရင္ လဲဒီအတိုင္းပါပဲ၊ ခရီးစဥ္အေသးစိတ္ကို ၾကိဳတင္ျပီးေပးထားေလ့ရိွပါတယ္။ ကိုယ္သြားရမယ့္ေနရာ၊ ကိုယ္လုပ္ရမယ့္အလုပ္ေတြကို တစ္ခါတည္း ၾကိဳတင္ေျပာျပထားပါတယ္။ အစီအစဥ္စမွ ၀ရုန္းသံုးကားလုပ္တာ တစ္ခါမွမၾကံဳဖူးပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခုက အမွိဳက္ပစ္တဲ့ကိစöပါ။ အမွိဳက္ပစ္ရာမွာလည္း စည္းကမ္းတက် ရွိပါတယ္။ အမိွဳက္ပစ္ရင္ အမိ်ဳးအစားအလိုက္ ခြဲဲျခားျပီး မွပစ္ခြင့္ရွိပါတယ္။ မီးဖိုေခ်ာင္ထြက္အမွိဳက္၊ ပလပ္စတ္၊ PET bottle ၊ ဖန္ပုလင္း၊ ဓါတ္ခဲ…စသည္ျဖင့္ သူ႕အမ်ိဳးအစားအလိုက္ တံဆိပ္ရိုက္ထားတဲ့ ပလပ္စတစ္အိတ္ေတြနဲ႔ ထည့္ရပါတယ္။ ျပီးရင္သူ႔ေန႔နဲ႔သူ ပစ္ရပါတယ္။ မီးဖိုေခ်ာင္ထြက္အမွိဳက္ပစ္တဲ့ေန႔မွာ ပလပ္စတစ္ပစည္းေတြ ပစ္လို႔မရပါဘူး၊ အမွိဳက္ကားလာတဲ့အခ်ိန္ သြားထားရင္လဲ အမိွဳက္ကားကမသိမ္းပါဘူး။ သူမ်ားေျပာျပတဲ့အေတြ႔အၾကံဳေလးေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ တိုက်ိဳမွာ overstay ေနတဲ့သူတစ္ေယာက္က အမိွဳက္ေတြကို ခြဲျခားမွဳမလုပ္ပဲ ဒီအတိုင္းျပစ္ေလ့ရွိတယ္တဲ့။ အဲလို မခြဲျခားပဲျပစ္ေတာ့ အမိွဳက္ပံုမွာ ဒီအတုိင္း မသိမ္းပဲက်န္က်န္ေနတာေပါ့၊ဒါနဲ႔အဲဒီနားမွာေနတဲ့ဂ်ပန္ကရဲကိုုတိုင္ထားလိုက္ပါတယ္။ ရဲက အမွိုက္ပစ္တဲ့လူေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့အခါ အဲဒီလူအမွိဳက္ပစ္တာကို မိသြားပါတယ္။ ဒါနဲ႔သူလဲျပန္ပို႔ခံရတယ္လို႔ ၾကားဖူးပါတယ္။
သင္တန္း၊ ေလ့လာေရးနဲ႔ရက္တို တစ္လႏွစ္လလာသူေတြ ထဲမွာေတာင္ အဲလိုအမွိဳက္ကို classify လုပ္ရတာကို အပိုအလုပ္ေတြ အၾကင္နာမရွိဘူး ဂ်ပန္ေတြက ရက္စက္တယ္ ဆိုျပီးညည္းညဴ ျပန္သြားၾကတဲ႔ လူေတြရွိပါတယ္။သူတို႔ေတြကို center ေတြ ဟိုတယ္ေတြ မွာထားတာမ်ားပါတယ္။ center ေတြမွာေနရင္ ေသးငယ္တဲ့အမွိဳက္ေတြကို အိပ္ခန္းကအမွိဳက္ျခင္းမွာပစ္လို႔ရပါတယ္။ တခါတရံ ကတ္ထူစကူ၊ ပလပ္စတစ္အိတ္ၾကီးၾကီး၊ ထမင္းဘူးခြံစတာေတြကိုေတာ့ အထပ္တိုင္းမွာထားတဲ့ အမွိဳက္ပစ္တဲ့ေနရာ ေတြမွာသြားပစ္ရပါတယ္။ အဲဒီမွာလည္း စက္ကူအတြက္၊ပလပ္စတစ္အတြက္္ ခြဲျခားပစ္ေပးရပါတယ္။
ကၽြန္မေနတဲ့ Dormitory မွာေတာ့ အမိွဳက္ကို ဘယ္အခ်ိန္ျပစ္ျပစ္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမိွဳက္ေတြကိုေတာ့ ခြဲျခားေပးရပါတယ္။ dormitory ေရွ႔ကအမိွဳက္ရံုမွာ သြားထားေပးရပါတယ္။ house keeper ကအမိွဳက္ေတြကိုစိစစ္ျပီး ခြဲျခားပံု ထားျပီးအမိွဳက္ကားလာရင္ သူ႔ေန႔နဲ႔သူ သက္ဆိုင္တာကိုယူျပီးသိမ္းသြားပါတယ္။ ေတာ္ရံုမခြဲျခားထားတဲ့ အမွိဳက္ေတြကို house keeper ကခြဲျခားေပးလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခဏခဏမ်ားလာရင္ အိမ္ပိုင္ရွင္ကိုတိုင္ျပီးအားလံုးျမင္သာေအာင္ notice board မွာစာကပ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔စကားမစပ္ ကၽြန္မသူငယ္ခ်င္း အင္ဒိုနီးရွား ကတစ္ေယာက္ကေျပာဖူးပါတယ္။ ငါ housekeeper ကို သနားလို႔ မုန္႔ေတြဘာေတြေပးဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္အဲဒီ housekeepr မိန္းမၾကီးျပန္ေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ကားနဲ႔ဟတဲ့၊သူ႔မွာ handphone နဲ႔တဲ့။ house keeper ကေတာ့သနားလို႔ေပးတယ္လို႔ထင္ခ်င္မွထင္မွာ။
အဲဒါနဲ႔တစ္ဆက္တည္း သူတို႔ႏုိင္ငံသားေတြဟာ အလုပ္ကို အလုပ္နဲ႔ တူေအာင္ လုပ္ၾကတာပါပဲ။ သန္႔ရွင္းေရးသမားကလဲ ဘယ္ေတာ့မွ ခိုကပ္တာမေတြ႔ရပါဘူး။ ေက်င္းမွာသန္႕ရွင္းေရးသမားေတြဟာ သူ႔အခ်ိန္နဲ႔သူ တာ၀န္ေက်ေအာင္သန္႕ရွင္းေရးလုပ္ၾကပါတယ္။ အျမဲတမ္းလုပ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ၾကီးၾကီးမားမားရွင္းလင္းရတာမရွိေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ေပါ့ေပါ့တန္တန္ သေဘာမထားၾကဘူး၊ တစ္ေက်ာင္းလံုး ပတ္ျပီးစီးကရက္တိုေလးေတြကအစ လိုက္ေကာက္တတ္ပါတယ္။
အိမ္သာ သန္႔စင္ခန္းေတြဆိုရင္ ၾကံဳဖူးအမွ် 99% ကသန္႔ရွင္းပါတယ္။ အနံ႔အသက္ဆိုးလံုး၀မရွိပါဘူး။ ေရေတြနဲ႔ညစ္ပတ္ေပပြေနတာတခါမွမေတြ႔ဖူးပါဘူး။ အိမ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ သန္႔စင္ခန္း ၾကမ္းျပင္ဟာသစ္သားနဲ႔ပါ။ အုတ္အဂၤေတမဟုတ္ပါဘူး။ ၾကမ္းျပင္ကိုေရစိုေအာင္ မသံုးၾကပါဘူး။အခုဂ်ပန္မွာ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ shower toilet ေတြရွိပါတယ္။ သန္႔စင္ခန္းတစ္ခုမွာ shower toilet တစ္ခုအနဲဆံုးပါပါတယ္။ အစကျမန္မာႏိုင္ငံမွာၾကားဖူးတာက ႏိုင္ငံျခားမွာ သန္႔စင္ခန္းေတြမွာ ေရမရွိဘူးဆိုျပီးေျပာၾကပါတယ္။ ေတြးျပီးေတာ္ေတာ္ စိတ္ညစ္ဖူးပါတယ္။ အခုဂ်ပန္မွာသန္႕စင္ခန္းေတြနဲ႕ အိမ္ေတြမွာ shower toilet ကိုသံုးၾကပါတယ္။ ဂ်ပန္ကအေ၀းေျပးယဥ္ရပ္နားစခန္းေတြမွာ တစ္ခ်ိဳ႕ သန္႕စင္ခန္းေတြဟာ ေျပာစမွတ္တြင္ရေလာက္ေအာင္ကို လွပသန္႕ရွင္းပါတယ္။ သန္႕စင္ခန္းတစ္ခုလံုး ကႏုတ္ပန္းမ်ားနဲ႔ တန္ဆာဆင္ထားျပီး အားလံုး shower toilet ေတြသံုးထားပါတယ္။ လက္ေဆးကန္ေတြမွာ ဆပ္ျပာေတြ ထားေပးထားပါတယ္။လက္သုတ္ စက္ကူေတြလဲ အလံုအေလာက္ရွိပါတယ္။ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္သားေတြအျမဲရွိျပီး သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေနေပမယ့္ လူေတြ စိတ္ညစ္ေအာင္မလုပ္ပါဘူး။ လူမရွိတဲ့ေနရာ ေရွာင္ျပီး အေႏွာက္ယွက္မျဖစ္ေအာင္လုပ္ၾကတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ဂ်ပန္ကသန္႔စင္ခန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာေျခာက္ေသြ႕သန္႔ရွင္းပါတယ္။
အေဆာက္အဦေတြမွာ တံခါးဖြင့္ဖို႔အစာင့္ရွိရင္ အဲဒီအေစာင့္ဟာ လာသမွ်လူကို အရိုအေသေပးျပီး ဖြင့္ေပးပါတယ္။ ဘယ္သူကိုမွအဆင့္မခြဲျခားပါဘူး။
Super market ကအေရာင္းစာေရးမဟာလဲ customer ကို စိတ္မညိဳညင္ရေအာင္ ၀န္ေဆာင္မွဳေပးပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ၀ယ္သူကအ၀တ္ပံုကို စိတ္ၾကိဳက္ဖြ၊ သူတုိ႔က ျပန္ေခါက္၊ ေနာင္၀ယ္သူတစ္ေယာက္ကျပန္ဖြ၊ သူကျပန္ေခါက္၊ တစ္ခါတည္းလည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ မ်က္ႏွာတစ္စက္မွ မပ်က္ပါဘူး၊ ေစ်း၀ယ္သူကိုမ်က္ရိပ္ မ်က္ကဲနဲ႔ေတာင္ စိတ္ညိဳညင္ေအာင္မလုပ္ပါဘူး။
ရံုးေတြ၊ ဘဏ္ေတြမွာ လဲ ဘယ္သူကိုမွေၾကာက္္ေနစရာမလိုပါဘူး။ ပိုက္ဆံေပးမွလုပ္မယ္ဆုိတဲ့သူမေတြ႔ဖူးပါဘူး။ ကိုယ့္ကိုေအာ္ေငါက္မယ့္သူ၊ ဒါေလးေတာင္မသိဘူးလားဆိုျပီးေျပာမယ့္သူမရိွပါဘူး။ အားလံုးကိုယ့္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ အလုပ္ကိုျပီးေအာင္လုပ္ေပးတဲ့သူၾကီးပဲေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ပိုက္ဆံမရလို႔ဟိုေန႔ခိ်န္း ဒီေန႔ခိ်န္းလဲမရွိပါဘူး။
ဘူတာရံုမွာ မီးရထားလက္မွတ္ေရာင္းတာကလဲ စက္ေတြနဲ႔ပဲ ေရာင္းတဲ့အတြက္ သူ႔လူငါ့လူအတြက္ ခ်န္ထား၊ က်န္တာအျမတ္တင္ေရာင္း၊ ေမွာင္ခိုေရာင္း၊ စတာေတြမရွိပါဘူး၊ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ့အခ်ိန္မွာ သြားလို႔ရပါတယ္။ မီးရထားလက္မွတ္မရလို႔ ဆိုတာမရွိပါဘူး။ ရထားခ်ိန္မမွန္တာျဖစ္တတ္ေပမယ့္ အျမဲမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ရထားခ်ိန္၊ ကားခိ်န္ေတြမွန္တယ္ လို႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ရထား၊ကားအခ်ိန္စရင္းကိုၾကည့္ျပီး ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္ဘူတာ၊ ဘယ္မွတ္တိုင္ မွာ စသည္ျဖင့္တြက္လို႔ရပါတယ္။ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြ ဟာအခ်ိန္မွန္တိက်တာကိုၾကိဳက္ပါတယ္။
ဂ်ပန္မ်ာယဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္း လိုက္နာၾကတာမ်ားပါတယ္။ စက္ဘီးကိိုတြင္တြင္ၾကယ္ၾကယ္သံုးၾကပါတယ္။ အိမ္တစ္အိ္မ္မွာ အိမ္သားတစ္ေယာက္စီမွာကားရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကားနဲ႔သြားစရာမလိုတဲ့ေနရာေတြမွာ စက္ဘီးကိုသံုးၾကပါတယ္။ လမ္းေတြမွာ လမ္းေလွ်ာက္သူ ကို ပထမ ဦးစားေပး ရပါတယ္။ စက္ဘီးစီးသူဟာဒုတိယပါ။ေရာက္ဖူးသမွ်ျမိဳ႕ေတြမွာစက္ဘီးလမ္း ထားေပးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မီးပိြဳင့္ေတြမွာ ယဥ္ထိမ္းရဲမေတြ႕ဖူးပါဘူး။ ကားကူးခ်ိန္၊လူျဖတ္ခိ်န္ မီးပိြဳင့္မွာ ရိွပါတယ္။

No comments: